Wapen jezelf tegen narcistisch gedrag
Wapen jezelf tegen narcistisch gedrag
De beste manier om te herstellen van narcistische mishandeling is het contact volledig verbreken. Maar dat is niet altijd mogelijk. Je kunt door kinderen, een huis, een bedrijf of op andere manieren nog contact met elkaar moeten houden. Het is dan belangrijk dat je de het contact zo veel als mogelijk beperkt en zelf de regie neemt. Ik geef je een aantal tips over wat je doet om sterker te staan tegenover narcistisch gedrag.
Narcisme komt voor onder mannen en onder vrouwen. Ik spreek in dit artikel voor het gemak over hij of hem. Lees er a.u.b. zij of haar voor in de plaats als dat beter voor je voelt.
1. Jij bepaalt de spelregels
Daar bedoel ik mee dat je de manier en frequentie van het contact bepaalt. Bijvoorbeeld alleen per mail of per app. Of kies je voor persoonlijk contact. Wellicht wil je er in het laatste geval een onpartijdige derde bij.
2. Jij bepaalt het onderwerp
Blijf bij de feiten. Laat je niet verleiden tot zijsporen, ga niet in op beschuldigingen. Vertel ook geen persoonlijke informatie, dan krijgt hij of zij weer vat op je. In plaats daarvan keer je steeds terug naar het onderwerp, dat is waar het om gaat.
3. Jij bepaalt de grenzen
Vooraf bedenk je waar je het over wilt hebben en hoeveel ruimte je geeft. Wijk daar niet van af. Zorg er ook voor dat de narcist je waarden niet overschrijdt en jij ook niet. Blijf standvastig in wat belangrijk voor je is.
4. Bereid je voor
Een heel belangrijk onderdeel om sterker te staan tegenover narcistisch gedrag is je voorbereiding: bedenk vooraf hoe hij of zij eventueel kan reageren zodat je er niet door wordt verrast. Je kunt daardoor ‘boven het gesprek gaan hangen’ en denken “zie je wel, hij/zij reageert zoals ik dacht.” Op deze manier neem je afstand van het gedrag en kun je je emoties meer onder controle houden.
5. Blijf kalm en zakelijk
Wat hij ook doet of zegt, blijf kalm en zakelijk. De emoties die worden opgeroepen, mogen er zijn, maar probeer er niet naar te reageren. Zoals gezegd in punt twee: keer weer terug naar het onderwerp en blijf kalm. Laat je niet opnaaien, ga niet schreeuwen en schelden. Als jij kalm blijft, zal hij of zij dat juist niet doen. De narcist zal boos worden, gaan schelden, gaan beschuldigen. Reageer daar niet op, laat het over je heen komen.
6. Stop wanneer het je te veel wordt
Merk je dat je heel emotioneel wordt, stop dan het gesprek. Tijdelijk of helemaal. Geef aan dat je erop terugkomt. Iemand die emotioneel wordt, kan niet meer rationeel denken. Je hersenen zijn er op dat moment niet toe in staat. Je zou daardoor toe kunnen geven aan zaken of dingen kunnen zeggen die je naderhand betreurt. Stap uit het gesprek.
7. Ga de strijd niet aan
Laat je niet verleiden tot hetzelfde (narcistische) gedrag. Dat wil je niet, dat kun je niet en dan heeft de narcist je precies waar hij of zij je hebben wil. Hij of zij wint. Jouw emoties zijn voeding. Je staat hierdoor niet sterker tegenover narcistisch gedrag, maar juist zwakker.
8. Neem tijd voor je emoties
Hoe het contact of gesprek ook is gegaan: neem de tijd voor je emoties. Je bent van tevoren opgeladen, misschien zelfs bang voor het gesprek. Na het gesprek is het heel belangrijk te ontladen. Doe wat voor jou het beste is – ga wandelen, praat het van je af, pak je hobby op etc. – maar doe iets met je emoties.
Als je die dan kwijt bent, en het gesprek is goed gegaan: zorg dat je dat ook viert! Voel wat dit met je doet.
9. Wees vriendelijk voor jezelf
Ik kan me voorstellen dat deze tips je duidelijk zijn, maar ik weet dat het helemaal niet makkelijk is om ze te doen. Het betekent in de praktijk oefenen, oefenen en nog eens oefenen.
Wat helpt, is de training ‘Sterk staan tegenover narcistisch gedrag’ te volgen die er niet alleen voor zorgt dat je weet wat wel en niet te doen, maar je ook helpt om fysiek, emotioneel en mentaal sterker te staan tegenover narcistisch gedrag. Hierdoor sta je er sterker en rustiger in.
Maar zelfs dan blijft het oefenen in het échte contact. Word vooral niet boos op jezelf als het een keer, of meerdere keren, niet lukt. Dat komt nog eens bovenop de emoties die je al voelt door het gesprek of door het contact. Dit levert nog meer stress op. Wees mild en begripvol naar jezelf. Praat tegen jezelf zoals je dat tegen een vriendin zou doen.
10. Zorg dat je veerkrachtig(er) wordt
Met deze tips weet je wat je kunt doen om hem of haar niet in de kaart te spelen, om weerbaar(der) te worden. Het kan er zelfs toe leiden dat de narcist het contact verbreekt, omdat hij of zij geen macht meer over je heeft. De narcist gaat op zoek naar een andere prooi.
Helaas zullen sommige narcisten nooit opgeven. In beide gevallen, maar zeker in het laatste is het aan jou om de impact van het gedrag op jou minder en minder te laten worden. Je veer- en draagkracht te verhogen.
Bron: Willy Sietsma
